Lễ hội từ lâu đã là nhịp đập không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân Nhật Bản. Không chỉ là dịp để vui chơi giải trí, lễ hội còn là biểu tượng của sự kết nối – giữa con người với tổ tiên, với thần linh, và với thiên nhiên. Thông qua các nghi lễ và phong tục truyền thống, người Nhật thể hiện lòng biết ơn, cầu mong bình an, may mắn, và cũng là cách để làm mới tâm hồn sau mỗi chu kỳ thời gian.
Mỗi lễ hội mang đậm bản sắc riêng, phản ánh đặc trưng vùng miền, mùa vụ và lịch sử. Trong xã hội hiện đại, lễ hội không chỉ giữ vai trò gìn giữ truyền thống mà còn trở thành điểm nhấn du lịch, thu hút hàng triệu du khách trong và ngoài nước. Nhờ đó, văn hóa lễ hội Nhật Bản vừa gìn giữ được giá trị cổ xưa, vừa thổi thêm sức sống đương đại, đầy sắc màu và cảm xúc.
Khám Phá 12 Lễ Hội Tiêu Biểu
Quý I (Tháng 1–3): Khởi đầu năm mới với niềm tin và lời chúc phúc
Năm mới tại Nhật bắt đầu với Oshougatsu – Tết truyền thống mang nhiều ý nghĩa tâm linh. Vào dịp này, người Nhật cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị Osechi-ryori và đến chùa đền để cầu nguyện một năm thuận lợi. Đây là thời điểm sum vầy, tĩnh lặng mà cũng đầy hy vọng.
Tiếp đến là Setsubun vào tháng 2 – dịp để xua đuổi vận xui và nghênh đón may mắn bằng nghi thức rắc đậu. Tiếng hô "Quỷ ra ngoài, phúc vào nhà!" vang lên khắp nơi, như một lời khấn gửi đến vũ trụ cho một khởi đầu mới thanh sạch.
Tháng 3 khép lại quý đầu năm với Hinamatsuri – Lễ hội búp bê nhẹ nhàng và trang nhã. Các gia đình bày biện búp bê trang phục cổ truyền và cầu mong sức khỏe, hạnh phúc cho các bé gái trong nhà. Không khí mùa xuân lúc này dịu dàng và tràn đầy sự bảo bọc.
Quý II (Tháng 4–6): Mùa lễ hội của sắc hoa, âm nhạc và tín ngưỡng
Khi hoa anh đào rộ nở vào tháng 4, Nhật Bản bước vào mùa Hanami. Người dân tụ họp dưới những tán hoa để thưởng thức bento, trò chuyện và tận hưởng khoảnh khắc giao mùa. Cảnh tượng ấy không chỉ đẹp về mặt thị giác, mà còn là biểu tượng của sự trân trọng từng phút giây trong cuộc sống.
Đầu tháng 5, Hakata Dontaku diễn ra tại Fukuoka với những đoàn diễu hành rực rỡ, tiếng trống, tiếng chiêng hòa quyện cùng nhịp bước người dân địa phương. Đây là dịp để cộng đồng tôn vinh văn hóa nghệ thuật truyền thống một cách sôi động và đầy tự hào.
Sang tháng 6, thủ đô Tokyo lại sôi động với lễ hội Sanno Matsuri – một trong ba đại lễ của thành phố. Những chiếc kiệu cổ kính được rước qua các khu phố hiện đại, tạo nên bức tranh độc đáo giữa quá khứ và hiện tại, giữa tín ngưỡng và đời sống thường nhật.
Quý III (Tháng 7–9): Mùa hè sôi động, đầy sắc màu lễ hội
Tháng 7 là cao điểm của mùa hè và của những lễ hội hoành tráng nhất trong năm. Gion Matsuri ở Kyoto với những kiệu Yamaboko lộng lẫy kéo dài suốt tháng trời, tạo nên bầu không khí náo nhiệt nhưng cũng rất trang nghiêm. Cùng thời điểm, Tenjin Matsuri tại Osaka mang đến khung cảnh lung linh với đoàn thuyền rước thần trên sông, kết hợp cùng màn pháo hoa đêm rực rỡ.
Tháng 8 không thể thiếu Awa Odori – điệu nhảy dân gian nổi tiếng tại Tokushima. Với vũ điệu vui nhộn và câu hát "Odoru ahou ni miru ahou", hàng ngàn người từ khắp nơi cùng nhau nhảy múa trong niềm hân hoan lan tỏa.
Kết thúc mùa hè là Kishiwada Danjiri vào tháng 9 – lễ hội thể hiện sự dũng mãnh và đoàn kết cộng đồng qua những chiếc kiệu nặng hàng tấn được kéo trên đường phố Osaka. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa hàng trăm người trong lễ hội tạo nên một màn trình diễn đầy tính biểu tượng.
Quý IV (Tháng 10–12): Chạm vào vẻ đẹp sâu lắng và tinh tế của mùa thu – đông
Vào tháng 10, cố đô Takayama khoác lên mình vẻ cổ kính huyền diệu với lễ hội Takayama Matsuri. Những chiếc kiệu trang trí tỉ mỉ được rước qua các con phố cổ, dưới ánh đèn lồng lung linh, khiến du khách như lạc vào một bộ phim thời Edo đầy chất thơ.
Tháng 11 mang đến Shichi-go-san – ngày lễ dành cho các bé 3, 5 và 7 tuổi. Các bé mặc kimono, cầm kẹo Chitose Ame và đến đền cầu bình an, thể hiện một Nhật Bản rất dịu dàng, rất con người.
Cuối năm, khi không khí se lạnh tràn về, Chichibu Yomatsuri ở Saitama thắp sáng mùa đông bằng lễ rước kiệu ban đêm kết hợp với pháo hoa hoành tráng. Cùng với đó là Ako Gishi-sai – ngày tưởng niệm lòng trung thành và nghĩa khí của 47 ronin, khép lại năm cũ bằng một câu chuyện đậm tính nhân văn và lịch sử.
Hướng Dẫn Du Lịch & Trải Nghiệm
Để tận hưởng các lễ hội trọn vẹn, bạn có thể lập lịch trình theo mùa hoặc vùng miền. Nếu yêu thích hoa anh đào, hãy đến Tokyo vào tháng 3 hoặc 4. Nếu muốn trải nghiệm không khí lễ hội rực lửa, Kyoto và Osaka là điểm đến lý tưởng vào tháng 7. Với các lễ hội mùa đông, Saitama hay Gifu mang lại khung cảnh huyền ảo không thể bỏ lỡ.
Phương tiện di chuyển lý tưởng nhất là tàu Shinkansen – nhanh, đúng giờ và tiện lợi cho hành trình xuyên vùng. Về lưu trú, hãy đặt khách sạn sớm gần khu vực tổ chức lễ hội để thuận tiện di chuyển và tránh giá tăng vào mùa cao điểm.
Đừng quên thưởng thức các món ăn đặc sản như Osechi, Takoyaki hay mì soba mùa đông. Mỗi món ăn là một phần ký ức gắn với không khí lễ hội nơi đó, khiến chuyến đi thêm phần trọn vẹn.
Tham dự lễ hội Nhật Bản là cơ hội không chỉ để chụp ảnh đẹp mà còn để sống chậm lại, cảm nhận văn hóa bằng tất cả giác quan. Hãy chuẩn bị máy ảnh, quan sát cách người dân địa phương hành xử để không bỏ lỡ những khoảnh khắc quý giá.
Nếu bạn là sinh viên, hãy tìm hiểu về các loại vé ưu đãi cho tàu hoặc dịch vụ công cộng. Ngoài ra, việc tham khảo trước các lễ hội và ẩm thực nổi bật của mỗi vùng cũng giúp bạn kiểm soát ngân sách và lên lịch trình hợp lý hơn.
Khám phá lễ hội Nhật Bản là một chuyến du hành tinh thần – nơi bạn không chỉ ngắm nhìn vẻ đẹp bên ngoài mà còn chạm đến chiều sâu văn hóa, tín ngưỡng và sự gắn kết cộng đồng. Từ những nghi lễ thiêng liêng đầu năm đến những vũ hội rộn ràng cuối hạ, mỗi lễ hội là một lát cắt tinh tế của cuộc sống người Nhật.
JAM tin rằng: Không có gì tuyệt vời hơn việc chính bạn là người trải nghiệm những khoảnh khắc ấy. Hãy lên kế hoạch, chọn mùa yêu thích, và để hành trình qua 12 lễ hội Nhật Bản trở thành những trang ký ức rực rỡ nhất của bạn tại xứ sở hoa anh đào.